Hệ thống lái trợ lực: Sau đây là mọi thứ bạn cần biết, trước khi các nhà sản xuất ô tô giới thiệu hệ thống lái trợ lực vào những năm 1950, người lái xe cần phải làm việc chăm chỉ hơn để giữ xe thẳng hoặc rẽ. Các cơ cấu lái đơn giản của hơn nửa thế kỷ trước đã được thay thế bằng các hệ thống lái phức tạp hơn để điều khiển phương tiện với ít nỗ lực hơn.
Hệ thống lái trợ lực là không thể thiếu để lái xe an toàn và hiệu quả. Giữ cho hệ thống lái trợ lực của bạn được duy trì tốt bằng cách kiểm tra chất lỏng thường xuyên và để ý rò rỉ có thể giúp đảm bảo rằng ô tô của bạn hoạt động trơn tru nhất có thể.
Đọc tiếp để tìm hiểu cách hoạt động của hệ thống lái trợ lực, cách xác định sự cố và những gì bạn có thể làm để giữ cho hệ thống lái trợ lực hoạt động chính xác.
Hệ thống trợ lực lái là gì?
Trợ lực lái là một hệ thống ô tô sử dụng một động cơ riêng biệt hoặc công suất động cơ để giảm nỗ lực cần thiết để quay các bánh trước. Sự hỗ trợ giúp người lái điều khiển xe và điều khiển xe dễ dàng hơn ở tốc độ thấp hơn. Đó là một tính năng đáng hoan nghênh khi rẽ vào góc cua ở tốc độ chậm và khi đỗ xe.
Có ba loại trợ lực lái trong các loại xe hiện đại.
- Thủy lực
- Điện
- Điện-thủy lực lai
Cả ba hệ thống lái trợ lực đều thực hiện cùng một chức năng nhưng sử dụng các phương pháp khác nhau. Mỗi loại sẽ bổ sung thêm năng lượng để hỗ trợ lái xe, cho phép người lái sử dụng ít cơ hơn để bẻ lái.
Hệ thống lái trợ lực thủy lực
Trong hơn 50 năm, trợ lực thủy lực là loại trợ lực lái phổ biến. Hệ thống này chủ yếu bao gồm một cụm bơm thủy lực cho phép chất lỏng trợ lực lái tác động lên cụm lái của xe và làm quay lốp xe.
Máy bơm truyền động bằng dây đai lấy năng lượng từ chuyển động quay của động cơ để thực hiện công việc của nó. Một nhược điểm của hệ thống là lượng năng lượng bị lãng phí. Máy bơm chạy mọi lúc, ngay cả khi xe không cần trợ lái khi đang di chuyển trên đoạn đường thẳng.
Chất lỏng trợ lực lái
Chất lỏng trợ lực lái là chất lỏng thủy lực truyền lực trong hệ thống lái trợ lực. Chất lỏng có điều áp làm giảm lượng nỗ lực cần thiết để quay vô lăng. Nó cũng giữ cho các bộ phận chuyển động trong hệ thống được bôi trơn và đảm bảo các ống mềm, piston, van và bơm trợ lực lái hoạt động như dự định.
Các loại chất lỏng trợ lực lái
Tham khảo sách hướng dẫn của chủ sở hữu để biết loại dầu trợ lực lái nào sẽ sử dụng trên ô tô của bạn.
- Hộp số tự động (ATF) . Chất lỏng tương tự được sử dụng cho hộp số tự động có thể được sử dụng trong một số hệ thống lái trợ lực.
- Trợ lực tổng hợp chất lỏng trợ lực lái . Hầu hết các loại xe mới hơn sử dụng chất lỏng tổng hợp được tạo ra trong phòng thí nghiệm. Những loại này thường được thiết kế cho các loại ô tô hoặc hệ thống lái cụ thể.
- Dầu trợ lực lái dạng khoáng, không tổng hợp . Chất lỏng thủy lực khoáng có thể được sử dụng trong một số trường hợp chấp nhận ATF.
Mẹo: Chọn một chất lỏng không tương thích có thể gây ra hư hỏng. Đảm bảo chọn chất lỏng lái thay thế phù hợp với xe của bạn.
Cách kiểm tra chất lỏng trợ lực lái
Nếu bạn bắt đầu nghe thấy âm thanh rên rỉ phát ra từ dưới mui xe khi bạn rẽ, hoặc việc bẻ lái trở nên khó khăn hơn, xe của bạn có thể sắp hết bình trợ lực lái.
Kiểm tra chất lỏng trợ lực lái xe ô tô của bạn trong một vài bước đơn giản. Đầu tiên, làm ấm động cơ đến nhiệt độ hoạt động bình thường. Tăng nhiệt độ cho chất lỏng bằng cách xoay vô lăng theo một hướng cho đến khi nó dừng lại. Sau đó quay tất cả theo hướng ngược lại. Lặp lại quá trình này nhiều lần. Tiếp theo hãy làm theo các bước dưới đây.
- Tắt động cơ.
- Xác định vị trí bình chứa trợ lực lái dưới mui xe và lau nó, và lau sạch nắp bằng vải.
- Kiểm tra mức chất lỏng bằng cách xem que thăm dầu gắn trên nắp. Tháo, lau sạch và lắp lại que thăm.
- Tháo que thăm dầu một lần nữa và quan sát mức đạt tới. Nếu nó nằm dưới dòng MIN, hãy thêm chất lỏng mới không vượt quá dòng MAX.
- Kiểm tra chất lượng của chất lỏng. Chất lỏng phù hợp sẽ có dạng trong và không có bất kỳ mảnh vụn nào. Dịch bị ô nhiễm sẽ có màu sẫm, đục hoặc có bọt.
Khi nào cần thay đổi chất lỏng trợ lực lái
Nói chung, dung dịch trợ lực lái cần thay đổi sau mỗi năm năm hoặc 50.000 dặm. Luôn tuân theo các nguyên tắc trong sách hướng dẫn của chủ sở hữu, điều này có thể chỉ ra một lịch trình khác. Thay đổi chất lỏng hoặc súc rửa hệ thống lái có thể giúp kéo dài tuổi thọ của các bộ phận lái khác mà chi phí thay thế cao hơn nhiều.
Ngoài việc bảo dưỡng theo lịch trình, hãy thay thế dầu trợ lực lái nếu nó có màu sẫm hoặc nếu nhìn thấy bất kỳ bụi bẩn, mảnh vụn, cặn bùn hoặc các chất bẩn khác. Chất lỏng không bị nhiễm bẩn sẽ có một số màu và có vẻ sạch.
Màu sắc chất lỏng của hệ thống lái trợ lực
Chất lỏng trợ lực lái tốt tương đối trong và có màu đỏ, hồng hoặc hổ phách. Nếu dịch có màu nâu sẫm, đen hoặc sủi bọt thì đó là dịch bị nhiễm bẩn. Thay thế chất lỏng hoặc xả hệ thống lái khi cần thiết.
Tiêu chuẩn chất lỏng trợ lực lái
Dầu trợ lực lái đáp ứng các yêu cầu về độ nhớt, chất tẩy rửa, phụ gia và các thành phần khác. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn này đảm bảo chất lỏng trợ lực lái được an toàn khi sử dụng trên các loại xe cụ thể. Bởi vì các yêu cầu khác nhau giữa các loại xe và kiểu xe, hãy luôn sử dụng chất lỏng được khuyến nghị trong sách hướng dẫn của chủ sở hữu của bạn.
Bơm trợ lực
Trung tâm của hệ thống trợ lực lái ô tô là máy bơm. Bơm trợ lực lái là một máy đơn giản đẩy chất lỏng thủy lực đến những nơi cần thiết. Tốc độ ô tô của bạn quyết định lượng dòng chảy đến từ máy bơm.
Van quay phát hiện lực điều khiển chuyển động của vô lăng để hệ thống biết khi nào cần hỗ trợ bạn. Khi vô lăng không quay, cả hai đường thủy lực có lực ép bằng nhau ở bên phải và bên trái. Khi van ống xoay quay, các cổng trên đường thích hợp sẽ mở ra để tạo áp suất cao hơn và hỗ trợ quay các bánh xe.
Dấu hiệu của một máy bơm trợ lực lái kém
Bơm trợ lực lái bị hỏng có thể cung cấp cho bạn manh mối về tình trạng của nó:
- Mức chất lỏng thấp trong bể chứa
- Các vũng nước hoặc vết bẩn trong ga ra hoặc trên đường lái xe
- Tiếng rên rỉ, la hét hoặc rên rỉ khi bạn xoay vô lăng
- Tăng lực cản khi quay bánh xe
- Phản ứng thất thường đối với lượt
Đai động cơ
Một dây đai chạy từ động cơ của ô tô để làm cho máy bơm hoạt động bằng cách quay ròng rọc của nó. Một số loại xe có dây đai ngoằn ngoèo xuyên qua nhiều puli của động cơ. Các mô hình khác có dây đai đơn được kết nối với các ròng rọc riêng lẻ. Nếu bất kỳ dây đai nào bị tráng men, sờn hoặc đứt, nó sẽ làm cho hệ thống bị trục trặc.
Các vấn đề với dây đai động cơ
Một vấn đề thường gặp với hệ thống lái trợ lực là dây đai của máy bơm bị trượt. Dấu hiệu cho thấy dây đai bị trượt là âm thanh kêu to khi vô lăng quay để chuyển hướng gấp.
Ống lái điện
Để hệ thống lái được hỗ trợ hoạt động hiệu quả, điều quan trọng là các ống vận chuyển chất lỏng thủy lực trong hệ thống không bị tắc nghẽn và không bị rò rỉ.
Dấu hiệu của ống xấu
Đường ống bị vỡ sẽ làm rò rỉ chất lỏng thủy lực, khiến vô lăng khó quay hơn. Thường xuyên kiểm tra ống mềm và các thành phần hệ thống khác. Ống có thể xuống cấp sau nhiều năm sử dụng hoặc bị nứt và khô. Tìm vết nứt và mòn. Bóp nhẹ ống mềm để xác định vị trí những chỗ yếu sẽ có cảm giác mềm hoặc xốp.
Chỉ đạo trợ lực điện
Hệ thống lái trợ lực điện (EPS) đã trở thành tiêu chuẩn cho các loại xe mới. Thay vì sử dụng một máy bơm thủy lực để đưa chất lỏng đến thiết bị lái, bánh răng kết nối với một động cơ điện và một mô-đun điều khiển.
Mô-đun điều khiển thu thập dữ liệu từ các cảm biến. Nó xác định mô-men xoắn hỗ trợ mà động cơ sẽ áp dụng bằng cách tính toán tốc độ của xe, tốc độ quay và vị trí của tay lái. Dòng điện được sử dụng bởi động cơ trên thiết bị lái hoặc cột lái ảnh hưởng đến sự hỗ trợ từ hệ thống lái trợ lực.
Lợi ích
Các hệ thống điện này cho phép vận hành trợ lực lái nhẹ hơn, êm hơn và hiệu quả hơn. Chúng có ít bộ phận hơn hệ thống thủy lực, ít yêu cầu bảo trì hơn và loại bỏ việc xử lý chất lỏng thủy lực. Hệ thống EPS tiêu thụ ít năng lượng hơn từ động cơ, giúp cải thiện một chút khả năng tiết kiệm nhiên liệu. Tháo puli truyền động và dây đai khỏi động cơ giúp giảm hao mòn.
Một lợi ích khác là tính năng hỗ trợ người lái sử dụng điều chỉnh bánh xe mà không cần thao tác của người lái được kích hoạt bởi EPS. Hỗ trợ giữ làn đường, chuyển làn đường và đỗ xe tự động là những chức năng dựa trên hệ thống lái trợ lực điện của ô tô.
Theo một số người đam mê lái xe, một nhược điểm của EPS là thiếu phản hồi xúc giác khi đánh lái. Họ nói rằng hệ thống này gây khó khăn cho việc “cảm nhận đường đi” hoặc cảm nhận khi lốp xe bị trượt do điều kiện đường xá. Đối với người lái xe trung bình trong các tình huống thông thường, loại nhạy cảm này không phải là một vấn đề.
Hệ thống lái điện thủy lực
Hệ thống lái trợ lực điện-thủy lực là một hệ thống hybrid. EHPS mang đến cảm giác êm ái của một hệ thống trợ lực lái thủy lực thông thường. Tuy nhiên, nó sử dụng điện để tạo ra áp suất thay vì lấy sức mạnh từ động cơ của xe. Hệ thống này cũng cải thiện khả năng tiết kiệm nhiên liệu vì máy bơm chạy bằng điện chỉ hoạt động khi cần hỗ trợ lái.
Ngày nay, thị trường trợ lực lái điện thủy lực chủ yếu là xe thương mại hạng nặng. EHPS có thể được tìm thấy trên một số ô tô đã qua sử dụng của một số nhà sản xuất.
Nguồn tham khảo:
– Power Steering Guide: Everything You Need to Know.
https://www.kbb.com/car-advice/power-steering-guide/ ngày truy cập 31/12/2021